Ang talumpati o speech sa Ingles ay isang akdang pampanitikan kung saan pinababatid ng isang tao ang kanyang opinyon sa pamamagitan ng pagsasalita sa harap ng mga tao sa entablado. Ito ay may layuning manghikayat, tumugon, mangatwiran, magbigay ng kaalaman o impormasyon, at maglahad ng isang paniniwala. Ang talumpati ay isa ring uri ng komunikasyong pampubliko na nagpapaliwanag ng isang paksa sa harap ng mga tagapakinig.
Mayroong anim na uri ang talumpati at ito ay ang mga sumusunod:
- Talumpating pampalibang – sa uring ito ng talumpati ay madalas na binibigkas ito matapos ang isang salu-salo. Nagpapatawa ang tagapagsalita sa pamamagitan ng maikling kwento o anekdota.
- Talumpating nagpapakilala – ito ay tinatawag ding panimulang talumpati kung saan layunin nitong ihanda ang mga tagapakinig at pukawin ang kanilang atensyon sa kahusayan ng tagapagsalita. Ito rin ay maaaring pagpapakilala sa isang tao o ispiker sa mga tagapakinig.
- Talumpating pangkabatiran – kadalasang ginagamit ang uring ito sa kombensyon, panayam, at pagtitipon ng mga dalubhasa.
- Talumpating nagbibigay-galang – tinatawag din itong talumpati sa pagbati, pagtugon o pagtanggap. Ginagamit ito sa pagbibigay-galang bilang pagsalubong sa mga panauhin, pagtanggap sa isang bagong kasapi o kasamahang mawawalay.
- Talumpating nagpaparangal – ito ay ginagamit tuwing nagbibigay ng parangal o puri sa isang tao.
- Talumpating pampasigla – kadalasang ginagamit ito upang pukawin ang damdamin ng isang tao o grupo tulad ng isang lider sa kanyang mga miyembro.
Mga halimbawa ng talumpati:
Talumpati Tungkol sa Edukasyon
‘Di Mananakaw Ninuman
Mula kay: farahgracejimena
Edukasyon ay di mananakaw ninuman, kultura ang kinapapalooban ng mga paniniwala’t kaugalian, palakasan ang daan sa pakikipagkaibigan, sandatang kailangang maangkin ng mga kabataan.
Mahal kong mga tagapakinig naririto na naman po tayo sa isang pagtitipon kung saan an gating pag- uusapan ang mga aspekto na makapagpapalakas sa mga kabataang tulad ko. Mga kabataang magiging susi upang umunlad ang ating Lupang Sinilangan. Mga kabataang makapagbibigay liwanag sa mga mamamayan mula sa madilim na nakaraan. Na magiging daan sa pagbabagong ating inaasam.
Hindi na lingid sa ating kaalaman na laganap na ang pag- unlad ng agham sa ating lipunan. Kaliwa’t kanan na ang mga makabagong bagay. Katulad ng cellphone at computer. Mga makabagong bagay na makagpapadali n gating pamumuhay…lalung lalo na ng mga kabataan.
Kahit saang dako ka man ngayon tumingin,marami ng mga internet café ang nagkalat. Iba’t ibang model na rin ng cellphone ang lumalabas. At hindi maikakaila na halos lahat tayong mga nag- aaral sa pribadong paaralan ay umaangkin ng mga bagay na ito. Ngunit, ito ba ay ginagamit natin sa tamang paraan?
Mga kaibigan, ang computer ay malaking tulong sa ating mga mag- aaral. Katulad sa mga pananaliksik…hindi mo na kailangang maghalukay pa ng sandamukal na mga aklat para kumuha ng mga kakarampot na datos sa bawat aklat. Punta ka lang ng yahoo..encode mo lang ang topikong hinahanap mo…mag-antay ka lang ng ilang segundo..binggo na .. makikita mo na ang hinahanap mo.
Nariyan din ang cellphone na makapagpapadali ng ugnayan natin. Magagamit sa mga panahon ng kagipitan. Hindi mo na kailangan pang mag- antay ng ilang buwan maipadala at tumanggap ng sulat. Sapagkat sa isang text lang, minuto lang aantayin mo..tanggap kaagad.
Ngunit sadyang namamali ang ilang mga kabataan sa paggamit ng mga teknolohiyang makabago. Sa halip na sa pagpapaunlad ng karunungan ito gagamitin, ginagamit nila ito sa walang kuwentang bagay. Sa halip na magresearch para sa assignment…DOTA, counterstrike, YM at facebook ang inaatupag. Mayroon din diyan na pakikipagtextmate ang pinagkakaabalahan. Nagpupuyat tuwing gabi. Nanlalalim ang mga mata sa kinaumagahan…ang siste nakikipagtextmate sa kung kanino na lamang. Pagdating sa klase..bagsak si nene, inaantok, walang assignment. Pagkatapos magpapadala sa mga magagandang quotes, mag- a-eyeball, magkakarelasyon, mabubuntis, mawawala sa huwisyo ang kinabukasan, malulugmok sa putikan. Ito ang paraan ng paggamit ng mga kabataan sa mga makabagong teknolohiya.tsk tsk tsk…hindi ba’t edukasyon ang natatanging kayamanan na hindi mananakaw ninuman? Ito ang natatanging sandata na maipagsasanggalang sa lahat ng pagsubok ng buhay. Kapag edukado ang isang tao nagagawa nitong maitama ang mga maling paniniwala na bunga ng kahunghangan. Naisasalba ang isang tao sa lupit ng kahirapan.
Bumaling naman tayo sa ating banal na kultura. Ito ay ang kinapapalooban ng mga paniniwala’t kaugalian. Ito ang makinang na kasaysayan ng ating mga ninuno. Alam ba ninyo na sa buong mundo, Pilipino ang tinitingala ng mga dayuhan pagdating sa kulturang kinamulatan? Kung kaya’t maraming mga dayuhang ang piniling mag- asawa ng isnag Pilipino nang dahil sa ating kultura. Sapagkat tayong mga Pilipino ay kilala bilang matulungin, mapagkumbaba, masunurin, at magalang na lipi. At ito dapat ang magiging katangian ng ating mga kabataan. Sa kadahilanang kung taglay ng mga kabataan ang mga ganitong uri ng mga katangian ay mapapadali ang ating pag- unlad. Magkakaroon ng matiwasay na pagsasama. Makakamtan ang paggalang sa bawat kapwa.
Ang Kultura natin ay maipapakita rin sa mga palakasan. Dahil ito ang isang makinang na daan sa pakikipagkaibigan. Ditto nalilinang ang mga kakayahan na sangkatauhan. Nahahasa rin ditto ang tiyaga ng mga kabataan s apagkamit ng tagumpay. Kung ang bawat kabataan ay mapapabilang sa isang legal na palakasan, mapapalayo sila sa bisyo. Bagkus, mararagdagan pa ang mga kaalaman at kakayahan nito sa pagsunod sa agos ng buhay. Hindi lamang pisikal na kakayahan ang mahahasa kundi pati na rin ang emosyonal at intelektwal. Sa mga palakasan nagsisimula ang isang magandang pagsasamahan.
Kayat mahal kong mga tagapakinig…lalung lalo na sa mga kabataang tulad ko, huwag nating antaying mawala ang lahat ng mga pagkakataon para sa ikauunlad natin. Sama sama nating yakapin at tanggapin ang mga aspektong makapagbibigay sa atin ng lakas na makakatulong sa ating ikauunlad. Nasa ating kamay ang pag-unlad na inaantay ating bayan. Sapagkat tayo ang tinaguriang pag- asa ng bayan.
Pasaporte Tungo sa Tagumpay
Mula kay: Oscar Cuenco
Sa mga panauhin at sa aking mga kaklase na mag-aaral ng Mataas na Paaralan ng Samal National HighSchool, isang magandang hapon sa inyong lahat.Mula sa pag gising natin sa umaga, pagkain ng almusal, at sa araw-araw na pagpasok natin dito sa ating silid-aralan, di natin maitatanggi na tayo’y napapatanong sa sarili, “Ano ba ang kahalagahan ng pagpasokko sa skwela?”
Marami ang nagsasabi na ‘ang kabataan ang pag–asa ng bayan’ at ‘kabataan para sa kinabukasan’ ngunit mahirap isipin na marami sa kabataan ngayon ay hindi nakakapag-aral o hindi nakapagtapos ng pag-aaral. May iba’t iba silang dahilan. Merong mga kabataan na hindi pumapasok sapagkat sila’y tinatamad, may mga tumatambay lamang at ang iba naman ay nalulong pa sa mga masamang bisyo. Hindi natindapat pinapabayaan ang ating pag-aaral sapagkat ito’y pinaghihirapan ng ating mga magulang. Kaya ngameron tayong kasabihan, “nasa huli ang pagsisisi”.
Ang edukasyon ang ating sandata para sa magandang kinabukasan, hindi lamang para sa atin pero kundipati na rin sa ating bayan. Naalala ko pa noong nabasa ko sa isang artikulo sa internet na nakapanliit sabayan natin, ipinuna sa isang international television program ang sistema ng edukasyon sa Pilipinas. Para sa akin, bakit tayo nagpapaapi sa iba na hindi natin kalahi? Hindi natin dapat ipinagsasa-walangbahala ang tulad nito. Dapat natin ipakita sa kanila na mali sila sa inaakala nila, na kaya natin umangat.
Mahalaga ang edukasyon. Kahit na gasgas na ang linyang ito, ito ay totoo. Dito nakasalalay ang ating kinabukasan at kung ano man ang kahihinatnan natin sa mundong ito. Upang tayo’y magkaroon ng isang mainam na pamumuhay at kinabukasan, kinakailangan nating maghanda. Hindi natin maiiwasan namaharap sa mga hadlang na maaaring pumigil sa atin upang makamit ang tagumpay kaya nararapat lang na tayo’y maging handa nang sa gayo’y malagpasan natin ito.
Dapat tayo ay may tiwala sa sarili, may buong tapang at determinasyon. Ang kahirapan ay di hadlang sa kinabukasan. Tayo rin mismo anggumagawa ng sarili nating kapalaran. Sa pagkamit natin ng tagumpay, huwag natin kalimutan angpagkakaroon ng pananampalataya sa Diyos. Sa kanya, lahat ng bagay ay posible.
Ang edukasyon ang siyang nag-bibigay sa atin ng importansyang umunlad sa ating lipunan. Ito lang angnatatanging kayamanan ng ating mga magulang na maipapamana sa atin. Isa itong kayamananan na hindi makukuha kahit sino man sa’yo.
Tuna’y ngang edukasyon ang ating pasaporte tungo sa tagumpay. Hindi matatawaran ang kontribusyonnito sa buhay ng mga tao. Lagi nating tatandaan na ang pag-pasok sa eskwela ay hindi ibig sabihin namagpaka-dalubhasa ka, ang dalahin ka sa tama ay gawain niya.
Talumpati Tungkol sa Droga
“Droga: Salot sa Ating Lipunan” ni mjsweetiecarreon
Mula sa: definitelyfilipino
Ilan na ba ang mga batang nakita mo na halos patapon na ang buhay?
Mga batang hindi lang kinabukasan ang nasira kundi halos ang sarili nilang pag-iisip ay nasira na rin?
Mga batang lumihis ang landas at napunta sa madlim na mundo?
Mga batang lapitin ng gulo, nag-uumpisa ng gulo dahil sa impluwensiya ng bawal na gamot?
Alam ko na hindi ka bulag kaya’t nakasisiguro ako na hindi lang ako ang nakakita ng katulad nila.
Alam ko na hindi ka manhid para hindi mo maramdaman ang nararamdaman ko.
Nalulungkot ka rin at nanghihinayang, hindi ba? Katulad ko, nalulungkot ako para sa kanila, at higit sa lahat para sa mga magulang nila. Nanghihinayang ako sa magandang kinabukasan na maaari sana nilang makamit.
Kung hindi lang sana sila naligaw ng landas, malamang maipagmamalaki na rin sila sa ating lipunan.
Sa tuwing ako’y naglalakad sa daan, may nakakasalubong akong mga batang halos wala pang muwang sa mundo. Mga batang halos bagsak na ang katawan, buto’t balat at may hawak-hawak na supot ng rugby. Mga batang tumitirik ang mata, lasing at nakahithit ng kung anong klase ng ipinagbabawal na gamot.
Ako’y napapailing at napapaisip. Ano na ang nangyari? Nasaan na ang kasabihan na, ” Ang kabataan ay pag-asa ng bayan”?
Kung ako ikaw, hindi ka ba magdadamdam? Naisip mo ba kung ano talaga ang tunay na dahilan kung bakit sila nagkaganyan?
Para sa mga kabataan na naliligaw ng landas, kung kaya ko lang iabot ang aking mga kamay upang kayo ay magabayan sa tamang landas, ginawa ko na. Kung kaya ko lang ituwid ang daan sa isang kisap-mata lang, wala na sanang pagala-gala sa daan.
Kung kaya ko lang mailayo kayo sa landas ng kasamaan, ginawa ko na. Pero hindi ko kayang gawin ang mga naiisip kong gawin, kaya sa paraang ito, nais ko lamang ilabas ang aking hinaing.
Huwag na ninyong subukan ang masamang bisyo, upang ang utak n’yo ay hindi na mabulok.
Huwag na ninyong pairalin ang tigas ng ulo, sundin n’yo ang inyong mga magulang upang kayo’y hindi matawag na “DURUGISTA.”
HINDI LANG KAYO GUMAGAMIT NG DROGA, DUMUDUROG PA SA PUSO NG INYONG MGA MAGULANG.
Kung ang kabataan ay pag-asa ng bayan, ang droga ay salot sa lipunan.
Sa mga magulang, huwag nating hayaan na maligaw ng landas ang ating mga anak. Hayaan natin silang lumipad at matuto sa kanilang pagkakamali subalit huwag nating hayaan na mauwi sa wala ang ating mga pinaghirapan.
Ano na kaya ang mangyayari sa ating inang bayan kung ang mga durugista ay patuloy na dumarami? Ano na kaya ang kinabukasan ng ating mga anak at anak ng ating mga anak kung ang droga ay hindi pa rin tuluyang mapupuksa?
Sa mga drug lord na patuloy na nagbebenta at nagpapayaman, mahiya naman kayo sa inyong sarili! Imulat n’yo ang inyong mga mata. Ilan pa kayang mga kabataan ang nais n’yong sirain ang kinabukasan?
Diyos na ang huhusga sa inyong kasamaan.
Ang tanging magagawa ko lamang ay ang ipinagdasal ang mga batang walang muwang na napadpad sa madilim na mundo sa ating lipunan.
Talumpati Tungkol sa Kahirapan
“Kahirapan: Problema ng Bayan” ni Hannalet Roguel
Isa sa pinakamalaking kinakaharap na problema ng ating bansa ay ang kahirapan. Pero bakit nga ba maraming Pilipino ang nagdurusa dahil dito?
Dahil sa kahirapan, maraming tao ang nakakagawa ng kasalanan, dala ng kanilang kakulangan sa pera, ay napipilitan silang gawin ang mga bagay na hindi kanais-nais. Dahil doon, patuloy na dumarami ang bilang ng krimen sa ating bansa. Nadadagdagan din lalo ang bilang ng mga namamatay. Pero bakit hindi nakilos ang ating mga pinuno ukol sa mga isyung ito?
Sadyang mahirap ang maging isang mahirap pero madaming paraan upang ito’y labanan kung ating gugustuhin.marami na tayong nabalitaan mula sa pagiging maralita ngayon ay natatamasa na ang kaginhawaan, dahil iyon sa kanilang pagsisiskap at pagpupursigi para sa kanilang gusting makamit.
Maraming mamamayan ang nakakaranas ng kahirapan, kung mapapansin natin, nagkalat ang mga batang iniwan o inabandona ng kanilang mga magulang na walang ibang matuluyan. Lalo na rin sa mga squatters area. Magulo at tila ba walang kaginhawahan at kapayapaan sa lugar na yaon.kung ating susuriin, mas marami ang bilang ng mga taong sadlak sa kahirapan, pero bakit ang mga taong may mataas na katayuan sa buhay, sa halip na tulungan ang mga itoay lalo pa nilang itinutulak sa kahirapan. Kaya mahihirap lalong naghihirap at ang mga mayayaman lalong yumayaman. Dulot ng walang pagkakaisa, may pag-asa pa ba ang bayan ay umunlad.
Ako bilang isang kabataan, may layunin akong iwasan ang pagigingisang mahirap at hindi maituturing na basura lamang sa isang lipunan.sa simpleng pamamaraan, ako’y magsisikap makapagtapos ng pag-aaral. Nang sa gayon ay magkaroon ng magandang kinabukasan. Hindi lamang ako kundi pati ikaw, tayong lahat ay kinakailangan ng pagkakaisa tungo sa kaunlaran. Lahat tayo ay may magagawa para sa kinabukasan n gating bayan, isang bansa na magagamit,maipagmamalaki at higit sa lahat ay maipapamana sa susunod pang henerasyon.
Mula sa: bsoa1b
Talumpati Tungkol sa Pag-ibig
“Ang Pagmamahal” ni Kristine Joy V. Espiritu
Ano nga ba ang pagmamahal? Sa aking pagkakaalam ay mayroong iba’t ibang uri ng pagmamahal ang bawat tao tulad nalang ng pagmamahal sa magulang, sa kaibigan at lalong-lalo na sa Panginoon.
Pero ang pagmamahal na tinutukoy ko ay ang pagmamahal sa isang tao, sa isang tao na hinahangaan mo, sa isang tao na gusto mong makasama sa habang buhay pero bago mo mahanap ang taong ito ay
marami ka pang makakasalamuhang ibang tao, marami ka pang makikilala iba bago mo mahanap yung tao na magmamahal sayo ng higit pa sa pagmamahal na ipinaparamdam mo sa kanya.
Ang pagmamahal ay nagbibigay kasiyahan at kalungkutan sa mga taong nakakaramdam ng pagmamahal lahat naman ng tao ay nakakaramdam nito. Ang pagmamahal ay nagbibigay ng kasiyahan at dahil dito ang taong nakakaramdam nito ay naiinspire sa pag-aaral at sa marami pang bagay.
Pero ang kasiyahang ito na nararamdaman mo kung minsan hindi maiiwasan ang kalungkutan dahil minsan malalaman mo na ang taong mahal mo ay mayroon na palang mahal. Lahat ng kalungkutan na ito ay mapapawi kapag dumating na yung tamang tao na karapat-dapat sa pagmamahal na ibinibigay mo at pagnahanap mo na ang taong ito puro kasiyahan na ang mararamdaman mo.
Mula sa: bsoa1b
